ابزار گران، خلاقیت نمیسازد
آیا برای داشتن یک فضای خلاق در کلاس درس حتماً باید ویدئوپروژکتور، کیتهای آموزشی یا لوازم گرانقیمت داشته باشیم؟ پاسخ، قطعاً منفی است. همه ما معلمهایی را دیدهایم که حتی بدون هیچ وسیله خاصی، کلاسشان پر از انرژی، کشف، بازی و خلاقیت است. راز آنها در نگاه خلاقانه به امکانات موجود است، نه داشتن ابزارهای حرفهای.
اگر تو هم میخواهی کلاس درسی بسازی که بچهها هر روز با اشتیاق واردش شوند، این مقاله مخصوص توست.
چرا خلاقیت نیاز به ابزار خاص ندارد؟
بعضی معلمها تصور میکنند که بدون ویدئوپروژکتور، وسایل خاص یا ابزارهای دیجیتال، نمیتوان کلاس خلاقی داشت. اما حقیقت این است که خلاقیت یعنی استفاده متفاوت از چیزهای معمولی.
همان مداد، همان دفتر، همان تختهسفید… ولی با نگاهی متفاوت و تازه!
✅ چند راهکار ساده برای خلق فضای خلاق در کلاس درس بدون ابزار خاص:
1. تغییر در چینش کلاس = تغییر در ذهنها
صندلیها را در دایرهوار بچینید. کلاس بدون صندلی را تجربه کنید! گاهی کنار هم، گاهی گروهی. این کار به ظاهر ساده، تعامل را چند برابر میکند و فضا را از حالت خشک خارج میکند.
2. اجازه بده بچهها نقش بازی کنند
در درس فارسی یا علوم، به بچهها نقش بدهید: یکی خورشید باشد، یکی زمین! یکی یک نویسنده معروف باشد و دیگری منتقد!
نمایش خلاقانه بدون هیچ وسیلهای، فقط با کلمات.
3. سؤالمحوری به جای پاسخمحوری
بهجای اینکه خودت پاسخ بدهی، بپرسید:
«تو اگر جای شخصیت داستان بودی چه میکردی؟»
«اگر امروز زنبورها ناپدید شوند، فردا چه میشود؟»
این روش، کلاس را از حفظ کردن به فکر کردن میبرد.
4. استفاده خلاقانه از تخته کلاس
از تخته فقط برای نوشتن نکتهها استفاده نکنید. با گچ رنگی شکل بکش، جدول بازی طراحی کنید، یا حتی بچهها را دعوت کن برای نوشتن.
5. استفاده از وسایل ساده دمدستی
جعبه مقوایی، کاغذ باطله، در بطری… با همینها میتوان پروژه ساخت. به بچهها بگویید:
«فقط با همین وسایل یک اختراع ساده طراحی کن!»
نتیجهها حیرتانگیز خواهند بود.
تمرین پایانی برای معلم خلاق:
امروز یکی از درسهایت را بدون کتاب، تخته یا وسیله کمکی اجرا کن. فقط با گفتوگو، حرکت و تخیل. سپس ببین بچهها چطور واکنش نشان میدهند. شاید این آغاز ساختن یک فضای خلاق در کلاس درس باشد.
جمعبندی:
برای داشتن کلاس خلاقانه، بیش از هر چیز به نگاه خلاق معلم نیاز داریم، نه ابزار خاص! اگر شما به بچهها اجازه فکر کردن، تجربه کردن و گفتوگو بدهید، کلاستان حتی با سادهترین امکانات، به یک فضای خلاق در کلاس درس تبدیل میشود.
اگر به دنبال تمرینهای خلاقانه بیشتری هستیدف مقاله «5 بازی ساده برای تقویت خلاقیت کودکان در خانه» را هم بخوانید.
شما معلم و مربی محترم و شما والد عزیز چه تجربهای در این زمینه دارید؟ لطفا تجربیات خود را با ما در میان بگذارید. سپاس!
تاریخ انتشار مقاله: 1 مرداد 1404