ادوارد دوبونو، پدر تفکر خلاق
تکنیک شش کلاه تفکر (six thinking hats technique) یکی از مهمترین تکنیکهای خلاقیت است. ابداع کننده این تکنیک، ادوارد دوبونو (پدر تفکر خلاق) است.
آقای دوبونو که به عنوان مُبدع نظریه «تفکر جانبی» هم شناخته میشود، کتابی با عنوان «شش کلاه تفکر» نیز نوشته که به زبان فارسی هم ترجمه شده است.
در این تکنیک بهطور کلی با استفاده از شش سبک فکری، موضوع یا مسئله مورد نظر، بررسی میشود. برای هریک از شش سبک فکری نیز یک کلاه با رنگی مخصوص در نظر گرفته شده است. در واقع رنگ کلاهها نمایانگر طرز تفکر و نگرش افراد میباشد.

دوبونو با ارائه تکنیک شش کلاه تفکر، سعی میكند بهكسانی كه دورهم جمع میشوند، بياموزد كه تکبعدی فکر نکنند. به تفكر خود وسعت دهند و آنگاه به راههای خلاق بينديشند. در نهایت با یک هماهنگی مدبرانه نتايج را طبقهبندی كرده و در تصميمگيری و حل مسائل از آن استفاده كنند.
در این تکنیک افراد با گذاشتن هر یک از کلاهها بر سرشان، سبک فکریشان را براساس رنگ کلاهشان تغییر میدهند. در واقع این افراد سعی میکنند نقش بازی کنند. یکی از مهمترین موانع تفکر در زمینههای مختلف، عملکرد تدافعی ما است. ما با گذاشتن هریک از کلاهها بر سرمان، این فرصت را به خودمان میدهیم تا بدون تعصب و پیشداوری، در نقش خصوصیات فردی آن کلاه، درباره موضوعات مختلف فکر کنیم و حرف بزنیم.
حالا به خصوصیات هریک از کلاهها میپردازیم:
تمرین:
برای درک بهتر این تکنیک و تجربه عملی آن میتوانید موضوعی را تعیین کنید. سپس براساس خصوصیات فکری هریک از کلاههای رنگی در مورد موضوع فکر کنید و تفکرات خود را بنویسید. در نهایت با استفاده از تفکرات کلاه آبی افکار سایر کلاهها را جمعبندی کنید.
این تمرین را میتوانید به صورت یک بازی شاد و سرگرم کننده با کودکان هم انجام دهید. برای این منظور لازم است ابتدا شخصیت هریک از کلاهها را برای کودکان توضیح دهید. سپس کلاههای رنگی را در اختیار کودکان قرار دهید تا بر سرشان بگذارند. در نهایت از آنها بخواهید تا به نوبت براساس نوع تفکر کلاهی که بر سر دارند، نظر و تفکرشان در مورد موضوع یا مسئله مورد بحث را بیان کنند.
تجربهتان را به اشتراک بگذارید!
اگر تمرین بالا را انجام دادید، از طریق فرم زیر (سامانه نظر بدهید) تجربهتان را با من و دیگران به اشتراک بگذارید. همچنین اگر در مورد تکنیک شش کلاه تفکر سوالی هم داشتید میتوانید آن را هم در همین فرم بنویسید تا پاسخ داده شود.
در ضمن سایر تکنیکهای خلاقیت را میتوانید از طریق این لینک مطالعه کنید.
بسيار عالي و زيبا .
ممنون. امیدوارم برایتان مفید بوده باشد
بسیار عالی و سودمند بود با تشکر
سپاس از لطف شما، موفق باشید.
با سلام
وقت بخیر، مطالب ارائه شده بسیار کاربردی و سودمند بود. همچنین کمال تشکر و قدر دانی را از جنابعالی دارم.
سلام، وقت شما هم بخیر،
سپاس از شما برای نظر موافقتان، امیدوارم همیشه موفق و پیروز باشید.
بسیار عالی
ممنون از لطف شما