تکنیک چرا چیست؟
انسان در دوران کودکی اشتیاق فراوانی برای کشف دنیای پیرامون خود دارد. کنجکاوی کودکان در مورد پدیده‌های مختلف، آن‌ها را وادار به پرسش‌های متعدد و بی‌پایان از بزرگترها می‌کند. «چرا» کلمه‌ای است که به کرات می‌توان از زبان کودکان شنید:
چرا سطح پنیر سوراخ سوراخ است؟
چرا آسمان آبی است؟
چرا برف سفید است؟
و صدها چرای دیگر . . .
تکنیک چرا یکی از تکنیک‌های خلاقیت است. این تکنیک که با عنوان تکنیک 5 چرا (به زبان انگلیسی The Five Whys Technique) هم نامیده می‌شود، در واقع همانند چراهای مکرر دوران کودکی است. اما با این تفاوت که کودکان برای گسترش فهم خود از دنیای اطرافشان می‌پرسند. ولی ما بزرگترها برعکس کودکان، از این تکنیک خلاقیت استفاده می‌کنیم تا با پرسش‌های مکرر، دانستنی‌هایمان را زیر سوال ببریم.
شاید کمی سردرگم شده باشید. چرا ما باید با استفاده از این تکنیک دانستنی‌هایمان را زیر سوال ببریم؟ این کار را می‌کنید تا از لابلای پرسش‌ها و پاسخ‌ها به واقعیت‌ها و ایده‌های جدید در مورد موضوع مورد سوال دست پیدا کنیم. واقعیت‌هایی که اغلب در پسِ دانسته‌های روتین و معمول پنهان شده‌اند و به نوعی ما را در مورد موضوعات مختلف به اشتباه می‌اندازند!
این تکنیک ساده‌تر از آن است که به نظر می‌رسد.
شاید موضوع کمی پیچیده به نظر بیاید ولی این تکنیک آنقدر ساده است که بسیاری از ما متوجه اهمیت و نقش آن در حل مسائل و مشکلات نیستیم. اگر تسلط کافی نسبت به این تکنیک داشته باشیم، می‌توانیم از آن هم برای شناسایی و تعریف صحیح و کامل مسائل استفاده نماییم و هم در حین پرسش و پاسخ، ایده‌های جدید و ارزشمندی در مورد موضوع به دست آوریم.
با اجرای این تکنیک ساده به‌راحتی به منشاء و ریشه مشکلات پی می‌بریم. در فرآیند اجرای تکنیک 5 چرا، این چراها و سوال و جواب‌ها آنقدر ادامه پیدا می‌کند که به یک بصیرت و بینش در مورد موضوع و به یک جواب مفید و موثر برای حل مسئله برسیم.
گرچه نباید انتظار داشت که با به‌کارگیری این تکنیک هر نوع مسئله و مشکلی را حل کرد. ولی مسلما استفاده از این تکنیک به ما کمک می‌کند تا موقعیت و وضعیت را بهتر و روشن‌تر مشخص کنیم و در فرآیند آن به ایده‌های جدید و مفیدی دست یابیم.
