کارگاه آموزش شناسایی و استفاده از ظرفیت‌های ذهنی
کارگاه آموزش خلاقیت و ایدهپردازی
کارگاه آموزش خلاقیت و حل مسئله
کارگاه آموزش خلاقیت و نوآوری
DVD سخنرانیهای تد در زمینه خلاقیت، نوآوری و ایدهپردازی
DVD سخنرانیهای تد در زمینه موفقیت و شادکامیتکنیکهای خلاقیت
تکنیک شش کلاه تفکر
ادوارد دوبونو، پدر تفکر خلاق
حالا به خصوصیات هریک از کلاه‌ها می‌پردازیم:
کلاه سفید
کلاه سفید مربوط به واقعیت‌ها، اطلاعات و ارقام ملموس می‌شود. سفید، رنگی خنثی و منفعل است. کلاه سفید با موضوعات و شکل‌های انفعالی سر و کار دارد. کسی که این کلاه را بر سر گذاشته، واقعیت‌ها را بدون هیچ‌گونه قضاوتی مورد کنکاش قرار می‌دهد. مثل یک کامپیوتر که بدون دخالت دادن احساسات و عواطف، و فقط براساس داده‌ها عمل می‌کند و نتیجه را ارائه می‌هد. فردی که این نقش را بازی می‌کند واقعیت‌ها را بی‌طرفانه بیان کند و تفاسیر و تحلیل‌ها کاری نداشته باشد.
کلاه قرمز
این کلاه به عکس کلاه سفید، متکی بر احساسات است. رنگ قرمز نشانه خشم، شور و هیجان است. در کلاه قرمز بینش هیجانی و جنبه‌های احساسی و غیراستدلالی مدنظر می‌باشد. در واقع این رنگ کلاه ابزار مناسبی برای بیرون ریختن احساسات است. این احساسات است که تفکر ما را شکل می‌دهد و آن را با نیازهای ما و مقتضیات زمانه متناسب می‌کند. استفاده از کلاه قرمز به متفکر فرصت ارائه احساساتش در مورد موضوع مورد را بحث می‌دهد.
کلاه مشکی
در تکنیک شش کلاه تفکر، کلاه سیاه به‌طور خاص روی نظرات منطقیِ منفی تاکید دارد. رنگ سیاه نشانه منفی‌نگری و افسردگی است. بنابراین فردی که با این رنگ کلاه در جلسه حضور پیدا می‌کند، جنبه‌های منفی و بدبینانه موضوع را ابراز می‌کند. صاحب کلاه سیاه یادآوری می‌کند که موضوع مورد بحث با تجارب یا دانش موجود در آن زمینه سنخیت ندارد. او دلایل عدم موفقیت و شکست را برمی‌شمرد.
کلاه زرد
کلاه زرد تفکر سازنده مثبت را نمایندگی می‌کند. زرد نشانه آفتاب و مثبت است. تفکر فرد صاحب کلاه زرد بر محاسن و مزایا استوار است. وی همیشه جنبه‌های مثبت و خوشبینانه موضوع مورد بررسی قرار می‌دهد. می‌توان گفت که گرایشات کلاه زرد درست نقطه مقابل تمایلات کلاه سیاه است. هر چه کلاه سیاه منفی‌نگر کلاه زرد مثبت‌اندیش است.
کلاه سبز
رنگ سبز نشانه رویش و باروری است و کلاه سبز سمبل تفکر خلاق و تفکر جانبی است. به همین جهت از کلاه سبز برای ابراز ایده‌ها و راه‌حل‌های جدید و خلاقانه استفاده می‌شود. صاحب کلاه سبز از نظرات کهنه و تکراری گریزان است و از نظرات نو و متفاوت استقبال می‌کند. این کلاه به تغییر علاقه‌مند است و بنابراین روی تغییر و تحول متمرکز می‌شود.
کلاه آبی
آخرین کلاه تکنیک شش کلاه تفکر، به رنگ آبی است. این کلاه روی تفکر متمرکز است. بنابراین وقتی کسی کلاه آبی را بر سر می‌گذارد دیگر درمورد یک «موضوع» فکر نمی‌کند، بلکه درمورد «تفکرِ درباره یک موضوع» فکر می‌کند. کلاه آبی کنترل کننده و سازمان دهنده اندیشه‌ها است. کسی که این کلاه را بر سر گذاشته، نظرات بقیه کلاه‌ها را مورد ارزیابی قرار داده و سازمان‌دهی می‌کند. در ضمن رنگ آبی سرد است.
تمرین
تمرین تکنیک شش کلاه تفکر به عنوان بازی جذاب برای کودکان
این بازی علاوه بر جنبه سرگرمی، باعث می‌شود مهارت تفکر منطقی و تفکر خلاق کودکان هم رشد کند. همچنین کودکان با فکر کردن روی موضوع و مسئله تعیین شده، در حل مسئله هم مهارت پیدا می‌کنند. مزیت دیگر بازی شش کلاه تفکر، توسعه دایره لغات بچه‌ها است. کودکان در هنگام ارائه نظرات کلاه رنگی در مورد موضوع، برای ارائه مطلب و جمله‌سازی در ذهن خود به دنبال واژه‌ها می‌گردند و سعی می‌کنند مناسب‌ترین و مرتبط‌‌ترین واژه‌ها را انتخاب کنند. پس اگر والد و یا مربی کودک هستید، برای رشد و توسعه مهارت‌ها و ظرفیت‌های ذهنی کودکان از بکارگیری این روشِ آموزش غافل نشوید.
سپاس از شما بسیار عالی کاش در کلاسهای خلاقیت عملی استفاده میشد.
سلام،
سپاس از لطف و محبت شما.
لازم به ذکره که تکنیک‌های خلاقیت و از جمله تکنیک شش کلاه تفکر در کلاسهای حضوری سایت معلم خلاق تدریس می‌شه.
ممنون از مطالب آموزندتون
سپاس از نظر لطف‌تون. موفق و خلاق باشید.
سلام،
جا داره از شما برای مقاله کامل و بسیار مفید تکنیک شش کلاه تفکر تشکر کنم. همچنان منتظر مقالات مفید شما هستم.
سلام،
سپاس از شما.
خوشحالم از اینکه مقاله تکنیک ۶ کلاه تفکر براتون مفید بوده. موفق و خلاق باشید!
سلام جواب این سئول رومیخواستم با استفاده از ۶ کلاه سفید زرد قرمز سیاه سبز آبی) ایجادپارک برای محله خود
عالی بود من دنبال اطلاعات شش کلاه تفکر می‌گشتم برای کلاسمون که می‌خوایم ایده ی شش کلاه تفکر رو داخلش راه بندازیم
ممنون بابت مطالب خوبتون
از اینکه مقاله تکنیک شش کلاه تفکر براتون مفید بود خوشحالم. موفق و خلاق باشید.
خیلی عالی بود ممنونم
ممنون از لطف شما. خوشحالم که مورد استفاده‌تون قرار گرفته.
با سلام و ممنون از مطالب آموزنده. لطفا چند نمونه موضوع تمرین برای این تکنیک ذکر کنید.
سلام.
ممنون از مطالب مفیدتان.
چه موضوعاتی را به عنوان تمرین میتوانیم انتخاب کنیم؟
ممنون میشم راهنماییم کنید.
سلام خانم عباسی،
سپاس از لطف شما.
برای ارتقاء مهارت خلاقیت تمرین‌های زیادی وجود داره. یکی از کاربردی‌ترین اونها انجام فعالیت‌ها و کارهای روزمره با دست غیرمسلطه (اگر راست دست هستید با دست چپ و بالعکس). از جمله این کارها با دست غیرمسلط تمرین نوشتن و نقاشی کردن با دست غیرمسلط هستش.
همونطور که گفتم تعداد تمرین‌ها زیاده، قسمتی از اونها رو می‌تونید در کتاب «خلاقیت در عمل» (که در همین سایت هم عرضه شده) ببینید. همینطور در اکانت‌های اینستاگرام @moalemekhalagh و @omidcreativity هم می‌تونید تمرین‌های خلاقیت و سایر مطالب مرتبط با خلاقیت رو دنبال کنید.
اگر باز سوالی بود در خدمتم.
سلام، تشکر از به اشتراک گذاری تکنیک ها🙏🙏🙏
شما منبع علمی تکنیک شش کلاه تفکر را می شناسید؟
سلام خانم محمدی، ممنون
مبدع تکنیک شش کلاه تفکر آقای ادوارد دوبونو است و کتابی با همین عنوان هم دارد که توسط آذین ایزدی‌فر به فارسی ترجمه شده و انتشارات پیک بهار آن را چاپ کرده است.
بسیار عالی
ممنون از لطف شما
با سلام
وقت بخیر، مطالب ارائه شده بسیار کاربردی و سودمند بود. همچنین کمال تشکر و قدر دانی را از جنابعالی دارم.
سلام، وقت شما هم بخیر،
سپاس از شما برای نظر موافقتان در مورد مقاله تکنیک شش کلاه تفکر، امیدوارم همیشه موفق، پیروز و خلاق باشید.
بسیار عالی و سودمند بود با تشکر
سپاس از لطف شما در مورد مقاله تکنیک شش کلاه تفکر، موفق و خلاق باشید.
بسیار عالی و زیبا .
ممنون. امیدوارم برایتان مفید بوده باشد